Verslag EFIB 2014 in Reims

Agro & Chemie doet vandaag verslag van het European Forum for Industrial Biotechnology and the Biobased Economy (EFIB 2014) in Reims. EFIB geldt als het belangrijkste congres in Europa op gebied van industriële biotechnologie.

Volg ons vandaag via de Agro&Chemie-app, via de website en via Twitter (#EFIB14). Meer informatie over het programma en de sprekers is hier te vinden.

DAG 2

Ook vandaag doet Agro & Chemie verslag van EFIB 2014. Het belooft weer een mooie dag te worden.

16.30 uur

 

Jacques Biton, Stratoz wint John Sime Innovation Award 2014

 

Tijdens de plenaire afsluiting van EFIB 2014 is de winnaar van de John Sime Innovation Award bekendgemaakt. De prijs, vernoemd naar de overleden directeur van Biosciences KTN, ging naar Jacques Biton van Stratoz. Zijn slogan: ‘The mark we make today, defines the run of the future’. De award is een eerbetoon aan Sime en staat voor de beste presentatie annex innovatie, tijdens deze jaargang van EFIB.

13:05 uur

Eerste resultaten Mercedesfleettest E20 zeer goed

 

De eerste resultaten van een fleettest bij Mercedes (modellen A, B, C en E) met de zogenaamd Sunliquid-mix overtreffen de verwachtingen van de deelnemers.

 

Dat verklaarde Gloria Gaupmann van de bio-ethanolproducent Clariant gistermiddag op EFIB 2014. Clariant, Haltermann en Mercedes zitten middenin in een testtraject in Stuttgart, waar de bovenstaande modellen rijden op een mix van 80 procent benzine en 20 procent bio-ethanol op basis van stro. ‘De eerste testresultaten zijn nu binnen. Mercedes wil de testen voortzetten, omdat de eerste data zo goed zijn dat de fabrikant meer data wil vergaren’, lachte Gaupmann.
De resultaten tot nu zijn dat E20 een vergelijkbare motorefficiency heeft als E10, dat het een emissiereductie van 50 procent ten opzichte van E5 heeft en dat benzinepompen en benzinemotoren niet hoeven worden aangepast. Met betrekking tot het laatste, Gaupmann stelde dat het geldt voor vrijwel alle motoren. Op de vraag welke dan niet, moest zij het antwoord schuldig blijven.

12:32 uur

Onzekerheid over beleid biobrandstoffen

 

Biobased feedstock wordt steeds concurrerender met fossiele bronnen. Dat stelde David Turley van het Britse onderzoeksbureau NNFCC vandaag op EFIB 2014. Wel zijn er bepaalde onzekerheden op gebied van policy making die verdere investeringen tegenhouden.

 

Wat zeker plaatsvindt is dat bio-ethanol in toenemende mate fossiele brandstoffen vervangt. Qua volume gaat 20 procent van alle eetbare oliën op in biobrandstoffen. Van de globale maisproductie gaat 14,4 procent naar bio-ethanol.
Volgens Turley is echter niet alles goud dat blinkt. Biofuels brengen ook zorgen met zich mee, met name de implicaties voor het milieu en de foodversusfueldiscussie. Turley ging alleen in op de milieu-implicaties, meer specifiek het indirect landgebruik. ‘Als een deel van het areaal wordt gebruikt voor energietoepassingen, dan moet ergens anders een soortgelijke areaal worden ingezet voor food. Als deze factor wordt verdisconteerd, dan worden de broeikasgasreducties van biobased brandstoffen teniet gedaan. Sterker, dan zouden fossiele brandstoffen minder milieubelastend zijn. Omdat deze discussie wordt gevoerd in Brussel, is er onzekerheid hoe deze discussie zich zal vertalen in concreet beleid. Dat weerhoudt bedrijven ervan om grote investeringen te plegen.’

12:15 uur

Financiering bbe complex

 

Financiering in de biobased economy is een heikel punt. Veel bedrijven die actief zijn in de bbe, stellen dat toegang tot financiering het grootste struikelblok is. Dat stelde Dirk Carrez, directeur van het Biobased Industries Consortium vandaag op EFIB 2014.

 

Tien domeinen

Carrez trapt de ochtendsessie af, waar een zestal sprekers kort ingingen op verschillende aspecten van financiering in verschillende levensstadia van ondernemingen.
Barend Verachtert, interim-directeur van het Biobased Industries Initiative, stelde dat de nieuwe agenda van EC-voorzitter Jean-Claude Juncker de bbe in de kaart speelt. ‘Juncker heeft tien domeinen geselecteerd in beleidsvorming, waaronder economische groei en werkgelegenheid door industriële activiteit. Een ander domein is duurzame energievoorziening en zelfvoorzienendheid, mede ook in het licht van de Ruslandboycot. Derde relevante domein is een hernieuwde focus op de interne markt door een sterke industrie. Dus niet alleen diensten, dat is volgens Juncker niet afdoende om groei en werkgelegenheid te stimuleren.’

 

Sofinnova

Denis Lucquin van het venturecapitalfonds Sofinnova is actief in het financieren van start-ups in hernieuwbare chemie, zoals de portfolio heet binnen het fonds. Sofinnova investeert onder meer in BioAmber en Avantium. Lucquin hanteert een aantal criteria voor zijn investeringsbeslissing: focus, een zo snel mogelijke route (tegen zo min mogelijk kosten) naar een proof of concept, lees een eerste commerciële schaalproductiefaciliteit. Lucquin stelde dat de strategie van outlicensing, zie de eerder aankondiging van Reverdia, voor hem niet de manier om de meeste waarde voor shareholders te realiseren.

 

Biobased Delta

Willem Sederel, directeur van Biobased Delta, ging dieper in op de rol van regionale overheden in de bbe. In Biobased Delta zijn, zoals bekend, Zuid-Holland, Zeeland en Noord-Brabant, actief. ‘Deze provincies hebben wel hun visie op het financieren van initiatieven in de bbe en hanteren ook aparte beleidsinstrumenten. Goed nieuws is dat zij in toenemende mate over elkaars grenzen heenkijken en ook investeren over hun provinciegrenzen.’ Sederel verklaarde ook dat de instrumenten van de nationale overheid, met name de fiscale maatregelen, niet werken voor start-ups. ‘Fiscale maatregelen hebben alleen effect als je winst maakt en dat doen deze bedrijven vaak niet in hun eerste jaren.’

 

Krachten bundelen

Deze interregionale samenwerking in de delta is blijkbaar een uitzondering die de regel bevestigt, aldus John Davis (European Investment Bank). ‘We moeten in Europa over grenzen heenkijken, hou op om elkaar te beconcurreren. Het is in Engeland al moeilijk genoeg om Liverpool en Manchester met elkaar samen te laten werken. Dat moet ophouden, we moeten de krachten bundelen op verschillende terreinen, zoals (de beschikbaarheid van) feedstock, logistiek, kennisuitwisseling, markttoegang et cetera et cetera.’

Het is overigens maar de vraag of al die investeringen in de bbe leiden tot industriële activiteit. Vooralsnog bouwen de grotere spelers hun fabrieken op andere continenten zoals de VS of Zuidoost-Azië. Waarom? Dat hangt af van de individuele gevallen, maar kosten van feedstock en energieprijzen zijn belangrijke factoren. Vandaar dat Marc Verbruggen, CEO van Natureworks, aan het eind van de sessie de vraag stelde hoe het EU-beleid, lees Horizon 2020 en flankerende programma’s, zich vertalen naar concrete maatregelen waarop bedrijven hun vestigingsbeleid kunnen baseren. Daarop bleef het angstwekkend stil.

09:15 uur

Reverdia off-take partner in 2015

 

Reverdia wil haar technologie breder verspreiden in de industrie. Eerder maakte het bedrijf al bekend dat het haar technologie in licentie geeft. Nu gaat het in 2015 ook afnemen van mogelijke licensees.

 

Dat gaf Marcel Lubben, CEO van Reverdia, gisteren aan op het congres EFIB 2014 in Reims. Lubben stelde dat nieuwe businessmodellen, bijvoorbeeld het openstellen van technologie aan derden (zie open source software), nodig zijn om een technologie of een product op de markt te zetten. Reverdia, producent van Biosuccinium, is daarbij op zoek naar bedrijven van verschillende pluimage. ‘Het kunnen bedrijven uit de primaire sector zijn die voorwaarts willen integreren of traditioneel petrochemische ondernemingen die hun portfolio willen verbreden.’


DAG 1

14:56 uur

Feedstock: eindgebruikers niet dol op ‘food’

 

Suiker als feedstock voor de chemie blijft een heet hangijzer. Eerder deze week presenteerde Deloitte het rapport dat de loftrompet stak over de suikerbiet. Echter, het is de vraag of eindgebruikers deze feedstock zullen accepteren.

 

Tijdens de Biorizon-workshop over bio-aromaten stelde Ed de Jong (Avantium) dat eindgebruikers, lees de Coca-Cola’s en Danones van deze wereld, liever geen food gebruiken als feedstock/ intermediate voor de bioplastics die ze gebruiken voor hun producten. ‘Uit wetenschappelijk oogpunt is het eigenlijk geen discussie, gezien de verhoudingsgewijs lage volumes (vergeleken met brandstoffen, red.) die nodig zijn voor materialen/chemicals, maar het is voor deze bedrijven wel een issue’, aldus De Jong.
Willem Sederel, voorzitter Biobased Delta, voegde er aan toe dat in Noordwest-Europa de suikerbiet als feedstock qua volume niet afdoende is om een toekomstige vraag af te dekken. ‘En ook al zou dit het geval zijn, dan nog wil de chemie niet afhankelijk zijn van een bron. Vandaar dat andere stromen ook moeten worden bekeken, bijvoorbeeld de enorme stroom aan houtpellets die nu nog worden verbrand, maar die ook deels als feedstock kunnen dienen voor de chemie.’

Lees meer over Biorizon:

14:35 uur

Photanol werkt samen met Fortune 500-foodbedrijf

 

Photanol heeft een samenwerkingsverband met een Amerikaanse frisdrankfabrikant. Dat verklaarde de CEO Michiel Lensink vandaag op de EFIB 2014 in Reims.

 

Photanol, een spin-off van de Universiteit van Amsterdam, gebruikt cyanobacteriën om verschillende chemicaliën te produceren. In eerste instantie richt Photanol zich op de productie van terpenen en polyolen (o.a. sorbitol). Daarvoor heeft het bedrijf samenwerkingsovereenkomsten gesloten, eerst met AkzoNobel (coatings etc.) en nu ook met de Amerikaanse frisdrankproducent. Lensink: ‘Er zijn natuurlijk supply chains voor bovenstaande componenten, maar deze is vaak niet stabiel. Terpenen kun je bijvoorbeeld verkrijgen uit cederhout, maar daarvoor moet je wel bomen kappen. Ook zijn er risico’s op ziektes, waardoor bepaalde bronnen kunnen opdrogen.’
Vandaar dat de industrie geïnteresseerd is in alternatieve bronnen, zoals cyanobacterieën. ‘Het beslag op land en water is uiterst gering, wat goed is voor het duurzaamheidsprofiel. Ook is het proces kostenefficiënt omdat de cyanobacterieën de eindproducten uitscheiden. Er is geen oogstmoment, maar een continue afname.’

12:40 uur

Efficiënte processen cruciaal in bio-aromaten

 

De wereldmarkt voor aromaten groeit met vijf tot tien procent per jaar. Bio-aromaten kunnen hier een significante rol vervullen. Volgens Lux Research hebben aromaten op basis van lignine alleen al een potentiële marktwaarde van 242 miljard euro.

 

Zover is het nog niet. Het onderzoeksbureau voorziet dat de eerste chemicaliën, niet de bulk maar specialties, in 2021 op de markt zullen komen. Lignine wordt nu grotendeels verbrand, slechts een fractie – 2 procent van het volume – wordt omgezet in bulkchemicaliën.
Op de workshop over bio-aromaten, die tijdens de EFIB 2014 is gehouden, gingen vertegenwoordigers van Biorizon (VitoTNOGreen Chemistry Campus) dieper in op de onderzoekslijnen die erop zijn gericht om op grote schaal aromaten te produceren op basis van lignine en suikers (C5, C6).
Ludo Diels (Vito) stelde dat de proceseffiency (het onttrekken en zuiveren van aromaten) een cruciale rol speelt in het commerciële success van bio-aromaten. ‘Focus is belangrijk, we willen niet tig compounds waarvan je de meeste niet kwijtkunt, maar (grotere volumes van) specifieke compounds.’

10:51 uur

Regio Champagne-Ardenne bbe-hotspot

 

De regio Champagne-Ardenne zet zwaar in op een transitie naar een biobased economy. Deze heeft een sterke industriële basis grote spelers op gebied van biomassa.

 

Dat stelde Jean-Paul Bachy, president regional council Champagne-Ardenne, op het congress EFIB 2014 in Reims. ‘In onze regio vindt een clustering plaats van activiteiten die op lange termijn economische groei en werkgelegenheid moeten creëren.’
Het cluster staat open voor internationale samenwerking, aldus Bachy. ‘De regio heeft zelf veel te bieden, maar kan vanzelfsprekend ook leren van andere clusters, cq. regio’s.’

10:30 uur

Bbe als deel van het geheel

 

De biobased economy is wereldwijd goed voor een omzet van 2 triljard euro en biedt werkgelegenheid aan 2 miljoen mensen. Toch zal het niet een sector op zich worden, aldus Reinhard Büscher, head of the chemical industry DG Enterprise & Industry.

 

Büscher, die vanochtend sprak op EFIB 2014 in Reims, stelde dat biobased niet absoluut is en in een breder verband moet worden gezien. ‘Er zijn ook andere wegen, zie recycling of remanufacturing. De biobased economy beweegt zich in een domein waarin fossiele energie en materialen, reuse/recycling tot de opties behoren. Het is duidelijk dat biobased producten zich uiteindelijk moeten bewijzen. Ja, subsidies zijn nodig, maar deze hebben een beperkte levensduur. Wat we (lees de EU, red.) niet moeten doen, is de al aanwezige obstakels voor bbe-spelers verhogen. Bijvoorbeeld de ‘eis’ om bbe-producten alleen te laten produceren mbv hernieuwbare energie. We moeten ons hierin flexibel opstellen.’
Büscher pleitte ook voor standardisatie, bijvoorbeeld op gebied van milieu-impact. Zodoende kunnen producenten ook hard maken richting de markt dat hun producten duurzamer worden geproduceerd.

09:32 uur

Ruim 700 deelnemers aan de EFIB 2014

 

De achtste editie van EFIB heeft ruim 700 deelnemers naar het Noord-Franse Reims getrokken. Onder hen journalisten van Agro&Chemie die verslag zullen doen van het congres voor industriële biotechnologie.

 

Joanna Dupont-Inglis, directeur industriële biotech bij Europabio, trapte zojuist het congres af. ‘Als je iets op dezelfde manier doet, krijg je altijd hetzelfde resultaat. Deze editie hebben we nieuwe thema’s, technologieën en sprekers om de biobased economy op andere manieren te belichten’, aldus Dupont-Inglis. ‘We zijn verheugd dat we ruim 700 deelnemers kunnen verwelkomen. Een teken dat de bbe hoog op de agenda staat.’
Dupont-Inglis stelt dat de biobased economy niet alleen noodzakelijk is, gezien de opwarming van de aarde, maar ook gezien de economische impulsen die de EU zo hard nodig heeft.