Aardappelzetmeel voor biogolfbal: 100 procent afbreekbaar

Lamb Weston / Meijer, producent van diepgevroren aardappelproducten, staat met haar naam op de verpakking van ’s werelds eerste volledig bio-afbreekbare golfbal. Het is het gevolg van een unieke samenwerking tussen toeleverancier en eindproducent.

Jolanda Soons, senior manager Regulatory Affairs & Sustainability bij Lamb Weston/Meijer (LW/M), werd afgelopen januari door een collega geattendeerd op Biogolf, een bedrijf uit Woerden dat bezig is met de ontwikkeling van een 100 procent biobased golfbal.
‘Hij stuurde me een artikel uit de Groene Telegraaf, waarin stond dat Biogolf onder meer afval uit de patatindustrie gebruikte als grondstof. Ik werd meteen getriggerd door het concept en na een interne bespreking heb ik Biogolf gebeld. Daarna zijn we in gesprek geraakt over een eventuele samenwerking, die in juni is geformaliseerd met een driejarige overeenkomst. Kern van de samenwerking is dat wij de exclusieve leverancier van het aardappelzetmeel worden. Dit zetmeel komt vrij bij het snijden van de aardappel tot friet en wordt apart uit onze waterstroom gefilterd en opgevangen. We vinden het een mooi en tastbaar voorbeeld van wat er mogelijk is met onze restproducten en het geeft ons de kans om het totale verhaal te vertellen over ons duurzaamheidsbeleid. Daarom verbinden we graag onze naam aan deze unieke golfbal.’

 

Natief zetmeel

LW/M heeft in haar duurzaamheidsbeleid zes speerpunten bepaald, waaronder een betere benutting van aardappelen per kilo geconsumeerd product en een maximaal hergebruik van reststromen.
‘Onze top 3 bestaat daarnaast uit besparing op gebruik van (leiding- en grond)water en het terugdringen van energiegebruik en CO2-emissie. Hergebruik van reststromen heeft al lang onze aandacht: 99,8 procent van de bijproducten en afvalstromen uit ons proces krijgt een nuttige herbestemming. Het aardappelzetmeel dat dagelijks vrijkomt in ons proces, verkopen we aan Novidon (Cosun-dochter, red.). Deze ‘schoont’ en droogt het zetmeel en verkoopt het vervolgens aan producenten van behanglijm, papier en aan oliemaatschappijen die het gebruiken om boorkoppen te reinigen. Een klein deel van ons aardappelzetmeel wordt benut voor productie van bioplastics, waaronder dus deze golfballen.’

Voor de biogolfbal levert LW/M natief zetmeel, dat goede technische eigenschappen heeft doordat het onverhit is. Soons benadrukt dat het zetmeel dat LW/M  (indirect) levert aan Biogolf ook 100 procent traceerbaar is in de keten tot de verwerking in granulaten door Rodenburg Biopolymers. Dit is onderdeel van de afspraken met Biogolf.

 


Gericht op vrijetijdsgolfers

Robert de Waal, directeur van Biogolf, startte vier jaar geleden samen met twee compagnons een bedrijf in de ‘biobased sector’. ‘We hebben gezocht naar een product dat inpact had op het milieu en kwamen op het idee om een 100 procent bio-afbreekbare golfbal te ontwikkelen. Mijn beide compagnons zijn golfers en kwamen op dit idee. We hebben nu een product, de NatureSX, dat klaar is om de markt op te gaan. Begin 2014 gaan we op volle kracht vooruit.’
De Waal stelt dat de NatureSX, waarvan hij de precieze samenstelling vergelijkt met het Coca-Cola-recept, uitsluitend gericht is op vrijetijdsgolfers, lees 80 tot 90 procent van alle beoefenaren van de sport. ‘De kwaliteit is nagenoeg vergelijkbaar met professionele ballen. De afmeting, het gewicht en de vluchteigenschappen vallen binnen de parameters die de USGA (Amerikaanse golfbond, red.) heeft gesteld. Wel slijt de biogolfbal sneller. Kun je met een plastic bal circa 220 slagen maken, is de NatureSX goed voor ruim 100 klappen.’

 


Golfsport wil vergroenen

Het grote voordeel van NatureSX ten opzichte van een ‘fossiele bal’ is  dat deze afbreekbaar is in het milieu. Plastic golfballen – er worden er jaarlijks 1,2 miljard stuks verkocht wereldwijd – raken nog wel eens kwijt. De Waal heeft het over 600 miljoen, waarvan 300 miljoen alleen al in de Verenigde Staten. Een kanttekening: het eerste getal is wel een ruwe schatting. Een deel van deze verloren golfballen komt terecht in waterrijke gebieden, waar de bal langzaam afbreekt en bepaalde zware metalen, waaronder zink, het milieu kunnen vervuilen. Toegegeven, het bovenstaande verhaal is nog niet helemaal uitgeplozen. In een artikel uit de New York Times komen verschillende deskundigen aan het woord en de slotsom is dat de milieu-effecten van plastic ballen nog moeten worden onderzocht.
‘Feit is wel dat de golfsport, met name exploitanten van golfbanen en pitch&putts, haar imago wil vergroenen. Logisch ook, golfbanen liggen midden in de natuur. Die wil je niet belasten met plastic ballen die langer dan honderd jaar het milieu belasten.. De NatureSX heeft een snellere afbreektijd. Volgens een expert van Wageningen UR bedraagt deze twee tot acht jaar. Het is een ruwe schatting omdat we nog maar net een marktrijp product hebben en blijkbaar kun je dit proces niet versneld modelleren.’
De NatureSX zal, zoals eerder vermeld, begin 2014 massaal van de band rollen. De Waal verwacht in het eerste jaar een miljoen ballen wereldwijd te verkopen. ‘Dat lijkt veel, maar  is een fractie op een totaal van 1,2 miljard. Uiteindelijk willen we naar een volume van 3 miljoen ballen per jaar. De prijs? We geven een adviesprijs die ligt tussen de 2 en 3 euro, maar retailers zijn vanzelfsprekend vrij om deze zelf te bepalen.’